ATB Başkanı Çandır, şubat ayı Tarım-GFE’yi değerlendirdi

Antalya Ticaret Borsası (ATB) ve Antalya Tarım Konseyi (ATAK) Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan 2024 yılı Şubat ayı Tarım Girdi Fiyat Endeksi'ni (Tarım-GFE) değerlendirdi. Tarım-GFE'nin Şubat ayında aylık yüzde 3,59 ilan edildiğini belirten Çandır, "Bu rakam, endeksin ölçülmeye başladığı 2015 yılından itibaren Şubat ayları ortalamasının (1,77) yüzde 103 üzerinde olmuştur" dedi. Tarım-GFE'nin Şubat'ta yıllık yüzde 49,92 ilan edildiğini kaydeden Çandır, "Bu yıllık rakam, son 9 yılın Şubat ayları ortalamasının (31,12) yüzde 60 üzerinde gerçekleşti. Açıklanan tarımsal girdi fiyatları enflasyonu, aylık ve yıllık olarak ortalamaların üzerinde oldu" dedi

"Veterinerlik hizmetleri aylıkta düştü, yıllıkta arttı"

Şubat ayı Tarım-GFE'nin alt kalemlerine bakıldığında, tarımda kullanılan mal ve hizmetlerin fiyatlarında aylıkta yüzde 3,63 ve yıllıkta ise yüzde 46,51'lik artış ilan edildiğini belirten Çandır, "Şubat ayları itibariyle aylıkta 2022 yılından ve yıllıkta ise 2022 ve 2023 yıllarından sonraki en yüksek değerler olmuştur" dedi. Çandır, Şubat'ta aylık tohumda yüzde 5,55, enerjide yüzde 5,76, gübrede yüzde 3,58, ilaçta yüzde 2,73, veteriner hizmetlerinde yüzde -0,41, yemde yüzde 2,41 ve diğer kalemlerde ise yüzde 5,85'lik değişime dikkat çekerken, yıllıkta tohumda yüzde 53,37, enerjide yüzde 61,36, gübrede yüzde 24,25, ilaçta yüzde 21,33, veteriner hizmetlerinde yüzde 164,78, yemde yüzde 36,81 ve diğer kalemlerde ise yüzde 90,16'lık artış olduğunu kaydetti. Çandır, tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmetlerin fiyatlarında ise aylık yüzde 3,34 ve yıllık yüzde 75,27'lik artış ilan edildiğini bildirdi.

Başkan Çandır, "Veterinerlik hizmetleri son 6 aydır ciddi bir artış göstermekteydi. Şubat ayında bu artış eğilimi, yüzde -0,41 ile ilk kez düşüş göstermiştir. Şubat ayındaki bu düşüşe rağmen yıllık veterinerlik hizmetleri artışı yüzde 164,78 ile rekor düzeyde yüksek seyretmeye devam etmiştir. Diğer bir dikkat çekici durum, diğer kalemindeki aylık yüzde 5,85'lik artışa karşılık yıllık olarak yüzde 90,16 gibi nispi yüksek düzeyini devam ettirmesi olmuştur" değerlendirmesinde bulundu.

"Üretici fiyatlarının altında"

TÜİK tarafından Şubat ayı tarımsal üretici fiyat endeksi Tarım-ÜFE'nin aylık yüzde 7,18, yıllık yüzde 58,29 ilan edildiğini belirten Çandır, "Tarımsal faaliyetlerde bulunanlar açısından son bir yıllık eğilim, üretici aleyhine seyretmişken Şubat ayındaki aylık ve yıllık girdi maliyetleri artışı, üretici fiyatlarının altında seyretmiştir. Üretici lehindeki bu aylık ve yıllık seyrin önümüzdeki aylarda devam etmesi, üreticiler için önem arz etmektedir. Böylece üretici kesimin birikmiş zararlarının azalmasına katkı sağlayacaktır" dedi.

Tarım sektörünü dolaylı olarak etkileyen yurt içi ve yurt dışı üretici enflasyonlarını da değerlendiren Çandır, yurt dışı üretici enflasyonu YD-ÜFE'nin Şubat'ta aylık yüzde 2,38, yıllıkta yüzde 62,38 arttığını, yurt içi üretici enflasyonu Yİ-ÜFE'nin de aylık yüzde 3,74, yıllık yüzde 47,29 gibi yüksek oranda arttığını kaydetti. Çandır, "Üretici düzeyindeki gıda kalemi ise aylık yüzde 6 ve yıllık ise yüzde 62,79 artmıştı. Bu durum, Şubat ayında da tarıma dayalı imalat sanayiindeki enflasyonun, tarımdan daha yüksek seyrettiğini göstermektedir" dedi.

Şubat ayında üretici kesimdeki bu enflasyonlara karşılık tüketici enflasyonu TÜFE'nin aylık yüzde 4,53, yıllık yüzde 67,07 arttığına işaret eden Başkan Ali Çandır, tüketici gıda enflasyonunun Şubat ayında aylık yüzde 8,25 ve yıllık yüzde 71,12 olarak ilan edildiğini belirtti. Çandır, "İşlenmemiş gıda enflasyonu ise Şubat'ta aylık yüzde 9,30 ve yıllık yüzde 84,41 düzeyinde ilan edilmişti. Yaş meyve sebze enflasyonu ise aylık yüzde 13,74 ve yıllık 76,75 artış olarak ilan edilmişti. Tüketici taraftaki bu rakamlar, üreticinin maruz kaldığı enflasyonun üzerinde bir tüketici enflasyonu olduğunu göstermektedir" değerlendirmesinde bulundu.