Antalya'nın Finike ilçesinde gerçekleşen 27. Hasyurt Tarım Fuarı kapsamında düzenlenen "Batı Antalya Tarımı" panelinde konuşan Finike Ziraat Odası Başkanı Halil Sarıçobanoğlu, dünyaca ünlü coğrafi işaretli Finike portakalının 3-4 TL'den satıldığını, para kazanmayan çiftçinin üretimden çekilme eğiliminde olduğunu söyledi.

Antalya Ticaret Borsası, Antalya Büyükşehir Belediyesi, Antalya Tarım Konseyi, Finike Belediyesi, Kumluca Ticaret ve Sanayi Odası ile Kumluca Ticaret Borsası işbirliğiyle düzenlenen 27. Hasyurt Tarım Fuarı'nda "Batı Antalya Tarımı" başlıklı panel düzenlendi.

Antalya Ticaret Borsası Basın Danışmanı Vahide Emel Yanık moderatörlüğünde düzenlenen panele, Muratpaşa Zaraat Odası Başkanı Nazif Alp, Finike Ziraat Odası Başkanı Halil Sarıçobanoğlu, Kumluca Ziraat Odası Başkanı Hidayet Kökçe, Elmalı Ziraat Odası Başkanı Mustafa Yılmaz, Korkuteli Ziraat Odası Başkanı Musa Büyükçetin, Kaş Ziraat Odası Başkanı Ramazan Süer, Demre Ziraat Odası Meclis Başkanı Ahmet Şahin katılarak tarımın sorunları ve çözüm önerilerini konuştu.

Şirket kazanırsa üretir

Muratpaşa Ziraat Odası Başkanı Nazif Alp, tarımda işçi sıkıntısına dikkat çekerken, sıkıntının ithal işçilerle değil kendi işgücümüzün harekete geçirilmesiyle giderilmesi gerektiğini kaydetti. Eğitim sisteminin gözden geçirilmesi gerektiğini, mevcut sistemle bir çok sektörün işgücü bulmakta zorladığını kaydeden Alp, aile çiftçiliğinin önemine dikkat çekti.

Dünyanın tarımda aile işletmeciliğinin önemini kavradığını ve politikalarını bu şekilde oluşturduğunu anlatan Alp, "FAO, aile işletmeciliğinin tarımın sürdürülebilirliği açısından önemli olduğunu belirterek teşvik edilmesi gerektiğine işaret ediyor. Son dönemde aile çiftliğini terk edilip şirketleşelim yaklaşımları var. Biz bunu üzüntüyle takip ediyoruz. Şirketler para kazanırsa tarım yapar, para kazanmadığı gün tasını tarağını toplar para kazanacağı başka alana geçer. İnsanlar da aç kalır. Aç kalmamak için aile çiftçileri olan biz çiftleri gözden çıkarmayın" diye konuştu.

Toprak satışı durdurulmalı

Toprak satışının ciddi boyuta geldiğini söyleyen Alp. İsrail Filistin savaşına atıfta bulunarak, yıllar öncesinden başlayan toprak satışlarının bugünkü savaşa zemin hazırladığını kaydetti. Alp, "Bir çiftçi olarak buradan hükümetimize çağrı yapıyorum toprak satışını ivedilikle durdurmamız lazım. Yoksa biz köle olmaya mahkumuz" dedi. Yurtdışından gelip tarlada çalışanların tarla kiralamaya başladığını söyleyen Alp, "Yakında tarlaların sahibi olacaklar. Çok değil 20 sene sonra tarım arazilerimize kendi çocuklarımız çalışan olarak girecek. Turizmde olduğu gibi" diye konuştu.

Nazif Alp, tarımın bu ülkenin ekonomik krizden çıkış noktalarından birin olduğunu söylerken, "Cumhuriyet döneminde olduğu gibi şimdi de tarım sayesinde kalkınacağız. Türkiye'nin kalkınacağı yer yine tarım, yine tarım" dedi.

Finike'de narenciye bitiyor

Finike Ziraat Odası Başkanı Halil Sarıçobanoğlu, dünyaca ünlü coğrafi işaretli Finike portakalının diyarı Finike'nin tarımda en zor dönemlerinden birini yaşadığını kaydetti. Sarıçobanoğlu, narenciye bölgesi olan Finike'de bu yıl portakalın 3-4 TL'den satıldığını, limon ve portakalın dalında kaldığını, para kazanmayan çiftçinin üretimden çekilme eğiliminde olduğunu söyledi.

Üretim maliyetleri belimizi büküyor

Kumluca Ziraat Odası Başkanı Hidayet Kökçe, sera maliyetlerinin yüksekliğine işaret etti. Toprak kiralama bedeli hariç bir dönüm seranın maliyetinin 90 bin TL olduğunu kaydeden Kökçe, "Üretici 10 TL'ye domates satarak sera masrafını bile çıkaramaz. Çiftçi bu dönem üretim maliyetleri altında eziliyor. Üretim maliyetleri belimizi büküyor. Devlet desteği olmazsa üretici üretime devam edemez" dedi.

Yaylada en büyük sıkıntı su

Korkuteli Ziraat Odası Başkanı Musa Büyükçetin, Korkuteli'deki su sıkıntısına dikkat çekti. Hem kar ve yağmur yağmaması nedeniyle yüzey suyunun olmadığını hem de yer altı su kaynaklarının bitme noktasına geldiğini kaydeden Büyükçetin, "Eskiden 5-10 metreden vurduğumuz sondajı şimdi 100-150 metreye kadar indirdik. Suya ulaşmakta güçlük çekiyoruz. Su olmazsa tarım olmaz" dedi. Büyükçetin, bölgedeki baraj ve göletlerdeki su kaçaklarının onarılmasını, su hasadı yapılmasını, denize akan tatlı su kaynaklarının kontrol edilerek tarımsal arazilere yönlendirilmesini istedi, bu konuda Devlet Su İşlerine önemli görevler düştüğünü söyledi.

Tarımı terk eden dönmüyor

Elmalı Ziraat Odası Başkanı Mustafa Yılmaz, Elmalı'da üretim desenindeki değişikliğe dikkat çekti. Bir dönem meyve ve hububatta lider olan Elmalı'nın sera üretimine döndüğünü belirten Yılmaz, sera üretiminden de satış fiyatlarının maliyetlerin altında kaldığını vurguladı. Yeni neslin tarımdan kaçtığını kaydeden Yılmaz, "Tarımı terk eden bir daha dönmüyor. Önemli olan tarımdan kaçışı önlemek" dedi.

Kaş Ziraat Odası Başkanı Ramazan Süer, Kaş'ın turizmle anılsa da arka planında ciddi bir tarımsal üretim olduğunu söyledi. Süer, işçi sıkıntısı ve üretim maliyetlerinin üretimin önündeki en büyük engel olduğunu dile getirdi.

Demre Ziraat Odası Meclis Başkanı Ahmet Şahin, genç bir çiftçi olarak tercihini üretmekten yana kullandığını söyledi. Şahin, tarıma verilecek desteklerin çiftçinin ayakta kalması için hayati olduğunu söylerken, "Tarım desteklenirse, çiftçi para kazanırsa gençler de tarıma yönlenir" dedi.