Antalya Serbest Bölge (ASBAŞ) Genel Müdürü Zeki Gürses, bölgede 29'u yabancı sermayeli 89 tane firmanın hizmet verdiğini kaydederek, "Bölgede 2023 yılı sonunda 11 milyar USD ticaret hacmi hedeflenirken, ticaretin yüzde 70'i üretim bazlıdır" dedi.
Değerlendirmelerde bulunan ASBAŞ Genel Müdürü Gürses, Birleşmiş Milletler Örgütü'nün revize edilmiş Dünya Ekonomik Durumu ve Beklentiler Raporu'nda; Covid 19 salgını azalsa da devam eden etkileri, iklim değişikliğinin giderek kötüleşen etkisi ve hızla değişen makroekonomik şartlar nedeniyle ekonomik görünümdeki belirsizliklerin devam ettiğini aktardı.
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) Eylül ara dönem ekonomik raporunun yayımlandığını hatırlatan Gürses, "Haziran ayında yüzde 2,7 olarak açıkladığı küresel ekonomi büyüme beklentisini yüzde 3 olarak revize etmiştir. Fakat enflasyon baskısının azaldığına dair net işaretler gelene kadar Merkez Bankalarının faiz oranlarını yüksek tutmaları gerektiğini belirtmiştir. Türkiye'de ise yayınlanan 2024-2026 Orta Vadeli Program'da enflasyonla mücadeledeki kararlılık ve yapısal reformlar vurgulanırken, bürokratik ve hukuki öngörülebilirliği güçlendirerek doğrudan yatırımın ülkemize çekilmesi planlanıyor. Bu çerçevede, serbest bölgeler önemli bir model olarak karşımıza çıkıyor" ifadelerine yer verdi.
Serbest Bölge uygulamasının dünyada 180'den fazla ülkede devam ettiğini ve bugün itibariyle Türkiye'de 18 Serbest Bölge faaliyetinin yer aldığını kaydeden Gürses, bu bölgelerde 2022 yılında 32 milyar USD ticaret hacmi, 11 milyar USD ihracat gerçekleştiğini çalışan sayısının 100 bin kişiyi geçtiğini belirtti.
Serbest Bölgelerin avantajları
Türkiye'de serbest bölgelerinde yatırım yapacak firmalar için genel olarak sektörel kısıtlama söz konusu olmadığının altını çizen Gürses, "Üretim, alım-satım, depolama, iş yeri kiralama, bakım-onarım, montaj-demontaj, bankacılık ve sigortacılık gibi faaliyetlerin yapılmasına izin verilmektedir. Üretim ruhsatlı firmalar, Kurumlar Vergisi ödemezler, bununla birlikte serbest bölgeler yurt dışı olarak kabul edildikleri için KDV istisnası da vardır. Ayrıca Türkiye dışında başka ülkelere yaptıkları satışlar nedeniyle çalışanlar için ödenen gelir vergisi istisnası da bulunmaktadır. Sonuç olarak üretim ve ihracat yapan firmalara önemli vergisel avantajlar sağlamaktadır" dedi.
Lojistik avantaj
Gürses, Konyaaltı ilçesinde 782 bin 482 metrekare alan üzerinde kurulu olan Antalya Serbest Bölgesi'nin kendisine ait iki adet 200 metre uzunluğunda yükleme boşaltma limanı ve yat sektörü için toplam 285 metre uzunluğunda rıhtımları olması, Antalya Havalimanı'na 25 kilometre mesafede olması ve otoyol bağlantı ağlarının yanında olması nedeniyle önemli lojistik avantajlar sağladığını vurguladı.
50 tane yat firması
Bölgede 29'u yabancı sermayeli 89 tane firmanın hizmet verdiğini kaydeden Zeki Gürses, "Bu firmalardan 50 tanesi yat sektöründe hizmet verirken, 13 firma elektronik, 6 firma metal-inşaat, 5 firma medikal, 2 firma tekstil, 2 firma tarım ve 11 firma da diğer sektörlerde faaliyet göstermektedir. Bölgede 2023 yılı sonunda 1,1 milyar USD ticaret hacmi hedeflenirken, ticaretin yüzde 70'i üretim bazlıdır" dedi.
"Doğu Akdeniz çanağının yat üretim ve bakım onarım merkeziyiz"
36. hizmet yılını geride bırakan Antalya Serbest Bölgesi'nin geliştirilmesi ve idamesi için yatırım-yenileme çalışmalarının aralıksız devam ettiğine değinen Gürses, "Bölgede kümelenme oluşturan yat sektörü için son derece önemli 2000 ton ve 90 metreye kadar yatlara hizmet veren ship lift, 560 ton taşıma kapasiteli travel lift ve 285 metre uzunluğunda yat bağlama rıhtımları ile 25 bin metrekare açık alana sahip yat bakım-onarım sahası yatırımlarının 2021 yılında tamamlanması ile Antalya Serbest Bölgesi Türkiye'de tek ve Doğu Akdeniz çanağında en kapasiteli ve modern yat üretim ve bakım-onarım merkezi haline geldi. Yat sektöründe yaşanan ivme, elektronik ve medikal firmalarının ek yatırım ve kapasite arttırmaları ile bölgemizde istihdam artmaya devam etmektedir. 2022 yılı sonunda 6 bin 400 olan çalışan sayısı 2023 Eylül ayı sonunda 7 bin 400 kişiye çıkmıştır" diye konuştu.
"Tek başına ihracat üssü"
Antalya Serbest Bölgesi'nin bu yılın ilk 3 çeyreğinde 370 milyon USD ihracatı ile 81 il ile mukayese edildiği zaman 28. sırada yer aldığını işaret eden Gürses, "Antalya Serbest Bölgesi 53 ilin ihracat değerlerinden daha fazla ihracat yaparak tek başına ihracat üssü olma özelliğini taşıyor. Aynı dönemde Antalya ihracatı ise 1,5 milyar USD olarak gerçekleşti. Bu rakama serbest bölgeler dahil değil. Antalya Serbest Bölgesi bu dönemde Antalya ihracatının yüzde 23'ü büyüklüğünde ihracat yaptı. Türkiye'nin 2023 yılında Ocak-Eylül dönemi ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 68,2 olurken, Antalya Serbest Bölgesi'nde bu oran yüzde 138 oldu. Türkiye'de ihracatın ortalama kilogram değeri 1,60 USD iken Antalya Serbest Bölgesi'nde yat sektöründe 45 USD, elektronik sektöründe 40 ila 145 USD, medikal sektöründe de 8 ila 140 USD oranında değişmektedir" dedi.
200 hissedar
Antalya Serbest Bölgesi'nin kurucu ve işletici firması ASBAŞ'ın Bakanlar Kurulu Kararı ile kurulan bir anonim şirket olduğunu, hisselerinin yüzde 44'ü Antalya Büyükşehir Belediyesi'ne, kalan yüzde 56'sı Türkiye genelinde birçok iş insanı, kurum ve kuruluşa ait olduğunu ve 200'ün üzerinde hissedarın olduğunu sözlerine ekledi.