Hatay'da konuşan Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, "Koruma amaçlı imar planı oluşturulması çok önemli. Önceliğimiz tarihi araştırma, alanın doğal yapısı, sosyolojik yapı, arkeolojik araştırmalar, kentsel hafıza araştırması, mimari doku, yapısal karakteristik özellikler. Bu çalışmalar için planlama ekibi oluşturuldu" dedi.
Hatay'a gelen Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Afet Koordinasyon Merkezi'nde Bilim Kurulu toplantısına katıldı. Toplantısı sonrası açıklamalarda bulunan Bakan Ersoy, "Tarihi merkezleri aslına uygun olarak yeniden canlandırmak, kültürel mirasını ihya etmek, kent kimliğini korumak ve gelecek nesillere aktarmak amacıyla Antakya Tarihi Kent Merkezi Koruma Amaçlı İmar Planı'nı hazırladık. Alanın uzman Bilim Kurulu üyeleriyle iş birliğinde çalışıyoruz. Toplamda 307 hektarlık bölge riskli olarak ilan edildi. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile yaptığımız protokol çerçevesinde, sit alanları ve tescilli yapılara ilişkin her türlü plan, proje hazırlama, uygulama ve denetleme yetkisini Kültür ve Turizm Bakanlığı olarak devraldık" diye konuştu.
"Riskli alandaki hafriyat çalışmaları 15 Eylüle kadar kaldıracak"
15 Eylül tarihine kadar hafriyatın tamamını kaldıracaklarını ve ayrıştırma noktalarına taşımayı amaçladıklarını dile getiren Bakan Ersoy, "Ayrıştırma noktasında, içerisinde kurtarılabilecek malzemeleri çıkarıp onları yeniden ihya sırasında aynı binaların restorasyonlarında yapı malzemesi olarak kullanmaya devam edeceğiz. Tüm bu çalışmalar bittikten sonra Koruma Amaçlı İmar Planı çalışması başlatıldı. Yoğun şekilde devam ediyor. Hedefimiz Ağustos ayı sonuna kadar planı tamamlayıp 1 Eylül itibarıyla askıya çıkmak. 30 gün içerisinde itirazları değerlendirerek Ekim başına planı uygulamaya hazır hale getirmek istiyoruz. Ardından ise kurtarma kazısına başlayacağız. Bu bölgede antik şehir de var o antik şehrin izleri de tespit ediliyor" şeklinde konuştu.
"3 boyutlu modelleme ile yapıyoruz"
Bakan Ersoy, "Antakya'da 405 kültür varlığından depremde yıkılanlar ve zarar gören oldu. Bu tespitlerle ilgili çalışmalarımız tamamlandı. Bunların restorasyon çalışmaları yapılıyor. Ulaşılan kültür enkazı ise yüzde 50, kurtarma kazıları yapıldıktan sonra bunlar döküm sahalarına taşınacak ve ayrıştırma işlemleri yapılacak. Koruma amaçlı imar planı oluşturulması çok önemli. Önceliğimiz tarihi araştırma, alanın doğal yapısı, sosyolojik yapı, arkeolojik araştırmalar, kentsel hafıza araştırması, mimari doku, yapısal karakteristik özellikler. Bu çalışmalar için planlama ekibi oluşturuldu. Plandaki en önemli konu kentsel hafıza. Bilimsel çalışmalar göz önünde bulundurularak tespitler yapılıyor. Eski yerleşim bilgilerini topluyoruz. Etaplama halinde ihya odak noktalarını belirliyoruz. Mesela Kurtuluş Caddesi düzenlemesinde yapı yükseklikleri düşürülecek. İkonik yapılarla birlikte bütün Antakya'nın genelini kapsayacak bir imar yapısını oluşturacağız. Önce ikonik yapıları, şehrin cazibe merkezlerini oluşturuyoruz. Sonra da bu fikri Antakya geneline yayacağız. Bunları 3 boyutlu modelleme ile yapıyoruz. Hedeflenen yerleşim dokusu, Hatay'ın geçmiş hafızasını koruyacak şekilde olacak" ifadelerini kullandı.
"Uygulama desteği 5 milyon TL olarak belirlendi"
Bakanlık bünyesindeki tarihi yapılarda restorasyon çalışmalarının başladığını aktaran Bakan Ersoy, "Bakanlığımız dışında özel mülkiyettekilerle ilgili başvuru süreçleri oldu. İlk ve ikinci başvuru döneminde 279 adet yardım talebi ulaştı. 3 aşamalı program uyguluyoruz burada. Birincisi ibadethaneleri içeren projelendirme süreci. 3 milyon lira projeye destek veriyoruz. Uygulamaya geçince 25 milyon lira daha destek veriyoruz. Bunlar üst limitler. Turizm işletme belgeli yapılar için geçerli proje destek limiti 1,5 milyon lira ve uygulama desteği de 12,5 milyon lira olarak belirlendi. Konut ve diğer yapılar için ise proje desteği 750 bin lira. Uygulama desteği ise 5 milyon lira olarak belirlendi. Başvurulan bütün projeler kabul edildi ve uygulamaya başladık. Başvuru süresi dolmuş olsa da yeniden açıyoruz. 1 Ekim'de yeniden açacağız. Bu yardım tutarları ve tescilli yapıların yeniden ihyası için destek programı sadece Antakya değil, deprem bölgesindeki bütün illerimizdeki tüm tescilli yapılarla ilgili geçerli. Katsayıları da hasar durumuna göre belirledik. Eğer yapı tamamen çökmüşse veya ağır hasarlıysa üst limit yüzde 100. Orta ise yüzde 60, az hasarlı ise yüzde 40 olarak değerlendiriliyor" diyerek sözlerini tamamladı.