Geçmişte olduğu gibi salgın hastalıkların bugün de insanlığı tehdit edebildiği gerçeğini görerek, salgınla küresel boyutta mücadele edildiğine şahit oluyoruz. Dünya Sağlık Örgütü, Birleşmiş Milletler gibi kuruluşların yanı sıra ülkeler, salgının üstesinden gelebilmek adına sağlık sistemlerini ve ekonomilerini ayakta tutmak adına ardı ardına tedbirler alıyor. Tüm insanlık alınması gereken önlemlere ilişkin bilinçlendiriliyor.
Dünyada bunlar olurken, sağlık sisteminde ve altyapısında dönüşüm geçiren Türkiyemizde, hastane, yatak kapasitesi, yeterli yoğun bakım ve ekipmanla hızlı ve etkin bir tedavi yöntemi izlenmiştir. Bir taraftan yurtdışındaki COVİD hastası vatandaşlarımızın ülkemize getirilerek tedavileri yapılırken, bir yandan çok sayıda ülkeye tıbbi yardım gönderilmesiyle Türkiye, sağlıktaki gücünü tüm dünyaya kanıtlamıştır. Salgının henüz başlangıcında tehlikenin önceden görülüp tedbirlerin alındığı ülkemizde Sağlık Bakanımız Dr. Fahrettin Koca’nın öncülüğünde hemen Bilim Kurulu oluşturulmuş, kurulun tavsiyeleri doğrultusunda gereken tedbirler hızlı bir şekilde alınmış, kamuoyu salgın konusunda şeffaf bir şekilde bilgilendirilmiştir. Sağlık Bakanımıza ve özveriyle gecesini gündüzüne katarak salgının yayılmasını önlemek için mücadele veren tüm sağlık çalışanlarımıza esnaf ve sanatkarımız adına teşekkürlerimizi sunuyoruz.
Bizler de odalarımız, birliklerimiz, konfederasyonumuz TESK ve Merkez Birliğimiz TESKOMB’la birlikte devletimiz tarafından yürürlüğe konan her türlü tedbir ve düzenlemeye destek verdik. Alınan her karara disiplinle uyulması için esnafımızı bilinçlendirdik. Hastalığın yayılmasını engellemek için alınan önlemler, hem yerel düzeyde hem de dünya ölçeğinde yatırımı, ticareti ve üretimi sekteye uğrattı.
Tabi bu süreçten en çok etkilenen kesim hiç şüphesiz küçük sermayesi ve kapasitesi ile esnaf ve sanatkarımız oldu. Berber ve kuaförlerden kıraathanelere, eğlence yerlerinden lokantalara kadar pek çok işletme geçici süreliğine kapatıldı, toplu taşımada yeni kurallar kondu. 65 yaş üstü esnafımız işyerini açamaz oldu. İnsanların evden çıkamamaları, en temel ihtiyaçların bile ertelenmesi esnaf ve sanatkarımızı derinden etkiledi.
Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın açıkladığı Ekonomik İstikrar Kalkanı Paketiyle esnaf ve sanatkarımıza kredi kefalet kooperatifleri aracılığıyla Halkbankasından kullandıkları Hazine destekli kredilerin üç aylık taksit ve faiz ödemeleri ertelendi. Yine Halkbankasından ertelemeli doğrudan kredi kullandırılması, kısa çalışma ödeneği, hane başına gelir desteği, vergi ve prim borçlarında erteleme, kamu kurumlarına ait işyerlerinden kira alınmaması gibi desteklerle esnafımız biraz olsun nefes aldı. Son olarak da kooperatif takibine intikal eden borçlar için esnafımıza yapılandırma kolaylığı getirildi. Verilen desteklerden dolayı başta Sayın Cumhurbaşkanımız olmak üzere hükümetimize teşekkür ediyoruz. Ancak gelinen noktada, esnaf ve sanatkarımızın daha çok desteğe ihtiyaç duyduğu ortadadır.
Bizler de, esnaf ve sanatkarımızdan gelen talepleri TESK Genel Başkanımız Sayın Bendevi Palandöken’le videokonferans üzerinden yapılan toplantılarla aktardık. Esnafımızın beklentilerini karşılamada pandemi sürecinde özveriyle çalışan Sayın Genel Başkanımıza esnaf ve sanatkarımız adına teşekkür ediyorum. Gelen talepler doğrultusunda TESK Genel Başkanımız Sayın Bendevi Palandöken başkanlığında ülke genelindeki 82 Birlik ve 13 Federasyon başkanları ile telekonferans üzerinden yapılan görüşmeler sonrası, Cumhurbaşkanımıza esnaf ve sanatkarımızın taleplerini içeren mektuplar gönderildi.
Sayın Cumhurbaşkanımızdan, esnaf ve sanatkarlarımıza kefalet kooperatifleri aracılığıyla kullandırılmış olan kredilerin, geri ödeme tarihlerinin faizleri hazinece karşılanmak kaydıyla, bir kez daha 3 ay süre ile yeniden ötelenmesini, Esnafımızın Sosyal Güvenlik Primleri, ödemelerinin 2020 yılı sonuna kadar devlet tarafından karşılanmasını, Esnaf ve sanatkarlarımızca ödenen işyeri kira stopajı uygulamasına son verilmesini, Salgın sürecinde temel gıda maddeleri ile temizlik ürünlerinden KDV alınmaması ya da bu oranın yüzde 1’e indirilmesini, Esnaf ve sanatkarlara doğrudan nakit desteği sağlanmasını, Esnaf ve sanatkarların 2020 yılı Mart ayından yıl sonuna kadar olan vergi ve sosyal güvenlik primi borçlarına, 2021 yılı Ocak ayından başlamak ve gecikme zammı ve faizi alınmamak kaydı ile 36 ayda geri ödenmek üzere yeni bir yapılandırma getirilmesini, Kahvehanelerde gereken hijyen tedbirleri ve Covid-19 önlemleri alınmak kaydıyla oyunların serbest bırakılmasını, il içinde faaliyet gösteren ve D-4 Yetki Belgesine sahip olan araçlardaki yüzde 50 oranında yolcu taşıyabilme uygulamasının kaldırılmasını, bununla birlikte okul servis araçlarındaki yüzde 50 yolcu taşıma uygulamasının iptal edilerek tam kapasite ile çalışmalarının önünün açılmasını, Turizm bölgelerinde çalışan 9 koltuklu taksilerin 3 yolcudan fazla taşımaması şeklindeki uygulamanın kaldırılarak yolcu kapasitesinin yüzde 50’ye yükseltilmesini istedik.
Yine TESKOMB Genel Başkanımız Sayın Abdülkadir Akgül ile de videokonferans sistemiyle toplantılar yaparak bölge esnafının durumunu değerlendirdik. Bu toplantılarda bizleri yalnız bırakmayan Ticaret Bakanımız Sayın Ruhsar Pekcan’a da esnafımızın beklentilerini ilettik. Esnafımızın işlerinin durma noktasına geldiği bir dönemde kredi kullandırmada plasmanın açık tutulması, kredi ödemelerinin ötelenmesi ve krediye ulaşımda esnafa kolaylık sağlanması noktasında TESKOMB önemli bir misyonu yerine getirmiştir. Bu anlamda da Hazine Bakanımız Sayın Berat Albayrak’a, Ticaret Bakanımız Sayın Ruhsar Pekcan’a ve TESKOMB Genel Başkanımız Sayın Abdülkadir Akgül’e esnaf ve sanatkarımız adına şükranlarımızı sunuyorum.
Devletimiz büyük bir başarı örneği göstererek salgını önemli ölçüde kontrol altına almaya başarmıştır. Kademeli olarak tedbirler gevşetilmeye başlanmış, Tedbirli hayat adı verilen bu yeni dönemde işyerlerinin açılmaya başlanması hepimize moral vermiştir. İşte esnaf ve sanatkarımız, ekonomiye katkı sağlayacağı, ticareti canlandıracağı, yeniden üretmeye başlayacağı tam da bu dönemde desteklemelidir. Çünkü esnaf ve sanatkar ülke ekonomisinin omurgasıdır. Devletin sektörlerde yaşanacak ekonomik sekteye yardım elini uzatması gerektiğine inanıyoruz. Her zaman söylediğimiz gibi esnaf güçlü olursa, devlet güçlü olur Türkiye gücüne güç katar. Unutmayalım bir çok badireyi devlet millet el ele vererek atlattık. Ülkemize yönelik içerden ve dışarıdan gelen her türlü tehdidi birlikte savuşturduk. Şimdi birlikte olma zamanı, şimdi esnafına sahip çıkma zamanıdır.
Esnaf ve sanatkarın sadece devletimizin değil, kadirşinas halkımızın da desteğine ihtiyacı var. Her zaman sizlerin yanında olan yemediğini size yedirmeyen, veresiye defterini açan, ‘yoksa sonra verirsin’ diyen, ‘gel bir bardak çayımı iç’ diyerek muhabbetini esirgemeyen, cenazenizde, düğününüzde yanınızda olan, mahalleyi, sokağı gözetleyen kollayan esnafımıza sahip çıkma zamanıdır. Bizler de ilimiz de esnaf ve sanatkarın temsilcisi olarak, sizlere çağrıda bulunuyoruz. İçinden geçtiğimiz bu zor günlerde esnafımızın yanında olun. Gelin alışverişinizi yerel esnaftan yapın. Çünkü yerel esnaftan alışveriş ekonomiye can vermek demektir. Çünkü küçük esnaf bizi biz yapan milli ve yerli değerlerimize sahip çıkandır. Yerel esnaftan alışveriş demek paranın ülke ekonomisinde kalması, Türk Lirasının değer kazanması, ilimizin kalkınması demektir. Gün birlik günü, gün esnafa sahip çıkma günüdür.
Tüm millet el ele vererek bu günleri de elbette atlatacağız. Karanlığın sonundaki ışık görünmüştür. Halkımızın da esnafına vereceği destekle daha iyi fırsatların doğacağına, yeniden hızla üretmeye, ticaretimizi artırmaya başlayacağımıza, yakın bir gelecekte refah seviyesi daha da yükselmiş, pandemi sürecinden ekonomisi çok daha güçlü bir ülke olarak çıkacağımıza yürekten inanıyorum. Antalya, Isparta ve Burdur’da aynı anda başlatılan ‘Esnafına sahip çık’ çağrımızın esnafımıza hayırlara vesile olmasını diliyorum.
Unutmayın! Esnaf bu şehrin ışığıdır. IŞIĞINIZ SÖNMESİN!