Antalya Ticaret Borsası (ATB) ve Antalya Tarım Konseyi (ATAK) Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan Ekim ayı Tarımsal Girdi Fiyat Endeksi'ni (Tarım-GFE) değerlendirdi. Çandır, Tarım-GFE'nin Ekim ayında aylık yüzde 2.75, yıllık ise yüzde 32.59 olarak ilan edildiğini belirterek, "Bu rakamlar, son 9 yılın Ekim ayları ortalamasına (34.43) oldukça yakınsamıştır. Türkiye İstatistik Kurumu tarafından Ekim ayı için açıklanan tarımsal girdi fiyatları enflasyonu, aylıkta ve yıllıkta yeniden yükselişe geçti" değerlendirmesinde bulundu.
Tarım-GFE'nin alt kalemlerine değinen ATB Başkanı Çandır, tarımda kullanılan mal ve hizmetlerde Ekim ayında aylık yüzde 3.04, yıllık ise yüzde 31.03 artış görüldüğünü söyledi. Çandır, yem fiyatlarının aylık yüzde 5.32 artışla en yüksek artışı kaydettiğini vurgularken, yıllık artışlarda ise veteriner hizmetlerinde yüzde 60.13, gübrede yüzde 55.02 ve diğer kalemlerde yüzde 64.81 oranında yükseliş yaşandığını aktardı.
"Üretici fiyatları sürdürülebilirlik için önemli"
Başkan Çandır, TÜİK'in açıkladığı Ekim ayı tarımsal üretici fiyat endeksi (ÜFE) verilerine de değindi. ÜFE'nin Ekim ayında aylık yüzde 5.03, yıllık ise yüzde 35.46 arttığını belirten Çandır, bu artışın 10 yıllık ortalamaların üzerinde olduğunu ifade etti. Üretici fiyatlarının tarımsal girdi maliyetlerine yakın seyretmesinin sürdürülebilirlik açısından önemli olduğunu belirten Çandır, "Tarımsal faaliyetlerde bulunanlar açısından son bir yıllık eğilim, genel olarak üretici aleyhine seyretmiştir. Ancak Mayıs, Haziran ve Ekim aylarında bu aleyhte eğilim yerini üretici lehine çevirmiştir. Yıllık girdi maliyetleri artışı ise nispi olarak üretici fiyatları artışına yakın seyretmiştir. Yani üretici, Ekim ayında aylıkta lehte bir durum yaşarken yıllıkta ise birbirine yakın seyretmiştir. Esasen hem aylıkta hem de yıllıkta üretici fiyatlarının nispi olarak tarımsal girdi fiyatlarından ciddi bir yükseklikte seyretmesi sürdürülebilirlik bakımından önem taşımaktadır. Çünkü üreticinin tek maliyet grubu girdi kalemleri değil en az onun kadar da diğer maliyetleri söz konusudur" diye konuştu.
"Tüketici enflasyonu üreticiyi aşıyor"
Tüketici enflasyonunun üretici enflasyonunun üzerinde seyrettiğine dikkat çeken Başkan Çandır, Ekim ayında tüketici enflasyonunun (TÜFE) aylık yüzde 2.88, yıllık yüzde 48.58 olarak açıklandığını söyledi. Gıda fiyatlarında ise aylık yüzde 4.33, yıllık yüzde 45.28 artış görüldüğünü ifade eden Çandır, şöyle devam etti: "Yaş meyve ve sebze enflasyonu aylık yüzde 19.20, yıllık ise yüzde 57.58 artışla dikkat çekiyor. Tüketici taraftaki bu rakamlar, üreticilerin maruz kaldığı enflasyonun üzerinde bir tüketici enflasyonu olduğunu göstermeye devam etmektedir."