Züccaciyede Arap baharı

Dünyada 200'den fazla noktaya ulaşan züccaciye sektörü, 2021 yılında gerçekleştirdiği 6,1 milyar dolar ihracatla global sıralamada 10.'luktan 8.'liğe yükseldi. 2022 yılında 6.5 milyar dolar ihracat ile dünya 6.'lığına çıkmayı hedefleyen sektörün çatı derneği Züccaciyeciler Derneği (ZÜCDER), 01-04 Aralık tarihleri arasında Antalya'da, Rusya, ABD, Suudi Arabistan, Güney Afrika, Katar, Polonya gibi 60 ülkeden 120 dev satın almacının katılımıyla 10. Uluslararası Ev ve Mutfak Eşyaları Üretici-Marka Buluşmalarını düzenledi. Organizasyonla 2 milyar dolar iş hacmi gerçekleşti. Suudi Arabistan'dan, Birleşik Arap Emirliklerinden, Mısır'dan alıcılar sektöre hareketlilik getirdi.

ZÜCDER Başkanı Mesut Öksüz, Suudi Arabistan'la ticari ilişkilerin yeniden başladığının altını çizerek, "3 yıl öncesine kadar Sudi Arabistan bizim en önemli pazarlarımızın başında geliyordu. 3 yıldan beri ticaretimizi kaybetmeye başlamıştık. Fakat son 2 aydır bu ilişkilerin düzeliyor olmasının avantajlarını görmeye başladık. Şu anda yaptığımız bu uluslararası zirvemize Suudi Arabistan'dan 9 tane çok önemli alıcı firma geldi ve hala da gelmek isteyen firmalar vardı. Biz 9 tanesini seçtik. Suudi Arabistan'dan, Birleşik Arap Emirliklerinden, Mısır'dan alıcıların çok güzel siparişler verdiklerini ve bir hareket sağladıklarını söyleyebilirim" dedi.

Rusya'nın da önemli bir pazar yeri olduğunu belirten Öksüz, "Rusya-Ukrayna savaşından beri orada da çok büyük talepler yaşıyorduk. Geçtiğimiz ay Rusya'ya biz bir ticari heyet götürmüştük, bu sefer oradan da 9 tane firma getirdik. Hem Rusya heyeti hem Suudi Arabistan heyeti bizlere şuan bu yılın son çeyreğinde ihracat hedefimizi tutturmamızda önemli bir katkı sağlıyor" dedi.

Geçtiğimiz yıl 6.1 milyar dolar ihracat gerçekleştirdiklerini kaydeden Öksüz, "1.3 milyar dolar ithalat gerçekleşti, toplamda ise 4.8 milyar dolar dış ticaret fazlası vermiştik. Bu yıl hedefimiz yüzde 10 büyümekti, yüzde 5, yüzde 6'larda kapatacağımızı düşünüyorum. Bu konuda da tabii en önemli sebep ihracatımızın büyük bir bölümünü yaptığımız Avrupa pazarının resesyona girmesi ve yüzde 25 olan paritenin neredeyse bire birlere düşmesi ama önümüzde yıl itibari ile yüzde 10 olan büyüme hedefimizi tutturacağımızı düşünüyorum. Bu yılı 6.5 milyar dolar ile kapatacağız, önümüzdeki yılda artık 7.5 milyar dolarlık ihracat hedefine doğru yürüyeceğimizi hesaplıyoruz.

Çin'le lojistik maliyetler 15-20 bin dolarlara çıkmıştı, şuan 3 bin dolarlara tekrar düştü. Çin'in tekrar sahneye tekrar gireceğinde unutmayalım yani bunlar bizim için eskiden avantajdı şuan avantaj değil. Avrupa'daki enerji maliyetleri Türkiye'ye göre daha pahalı ama Çin'in enerji maliyetinin de dünyanın en ucuzu olduğunu görüyoruz. Enerji noktasında Avrupa'ya karşı avantajımız var ama Çin'e karşı o kadar avantajımızın olmadığını görüyoruz ama bunun bizim için ekstra bir şey olacağını düşünmüyorum" dedi.

Bu yıl 10'uncu zirvelerini yaptıklarını belirten Öksüz, "Önce yurt içindeki alıcılar ile ithalatçıları bir araya getirerek ürünleri yurt içinden almalarını hedeflemiştik. Son 10 yıllık sektörümüze baktığımızda ihracatta yüzde 70 büyüdüğümüzü ithalatta yüzde 28 küçüldüğümüzü verdiğimiz dış ticaret fazlasını 3 katına çıkarttığımızı görüyoruz. Pandemi ile beraber bunu artık uluslararası bir boyuta taşımamız gerektiğini düşündük ve uluslararası boyutta 3'üncüsünü yapıyoruz. Dünyada özellikle bizim sektör ile ilgili nitelikli alıcıları cımbızla seçer gibi tek tek seçiyoruz. Belirli bir cironun üzerinde olan firmaları Türkiye'ye getiriyoruz. Bu etkinliğimize de 50 ülkeden 90 tane nitelikli satın almacı getirdik, yurt içinden de 30 taneye yakın firmamız var toplam 120 firma ve 70 tane katılımcı ile beraber büyük bir organizasyonu yapıyoruz. Minimum bir firmamızın günlük görüşme sayısı 30-40'ları buluyor, yani iki gün boyunca her firmamız 60'a yakın görüşme yaparak, Türkiye'nin ihracatına çok büyük katkı sağlayacağını düşünüyorum. Burada 2 milyar dolar gibi bir hedefimiz var. Aslında en büyük kazancımız artık yıllarca sürecek bir birlikteliğin temelini atmak ondan sonra bu rakamları bizim beklediğimiz hedef ihracatımızda sürekli yukarı çıkmasına önemli etkiler sağlayacak firmalar var burada" dedi.

"ABD pazarına yoğunlaştık"

ABD pazarını da değerlendiren Öksüz, "Dünyada en fazla ithalat yapan ülke 1'inci ABD geliyor, 5'inci sırada Kanada, 7. sırada ise Japonya bulunmakta ve bizim bu ülkelerden aldığımız pay ise binde 3'ler, binde 4'ler seviyesinde. Dolayısıyla burası bizim hedef pazarlarımız. Gideceğimiz ülkelerin başında da ABD, Kanada ve Japonya geliyor. Buralara gidip üreticilerimiz ile oradaki ticareti daha iyi anlatmamız lazım. Neden o pazarlarda kötü olduğumuzu iyi keşfedebilirsek, oradaki yüzde 1'lik pay bile bizim ihracat hedeflerimizde çok önemli nokta sağlayacak. ABD'ye ihracatımız geçtiğimiz yıllarda 160 milyon dolarken, 2021 yılında 300 milyon dolara çıkmıştır. Pazardaki payımızı artırabilmek için organizasyonumuza ABD'nin en büyük toptancısı katıldı" dedi.

Öksüz, "En fazla ihracat yaptığımız ülkeler İngiltere, Almanya, İsrail. İngiltere'ye de bir heyet düzenleyeceğiz. İsrail'de göz alıcı bir talep olduğunu görüyoruz, gene Uzak Doğu'da Vietnam pazarını önemsiyoruz" dedi.

Avrupalı üretici Türkiye'yi seçiyor

Dünya ihracat sıralamasında en yakın rakiplerinin Polonya ve Meksika olduğunun altını çizen Öksüz, "Bir üst sırada bulunan Polonya ile aramızda sadece 500 milyon dolarlık bir fark bulunuyor ve bunun önüne geçmememiz için önümüzde hiçbir engel bulunmuyor. 10 yıl öncesine göre ihracatımız yüzde 70 artarken, ithalatımız ise yüzde 25 azaldı. Dış ticaret fazlamız ise 3 kat arttı. 2020 yılında ihracatımız ise 4,6 milyar dolardı. 2021 yılında 6,1 milyar dolara ulaştık ve 2022 yılı için de 7 milyar dolar ihracat hedefliyoruz. Dış ticaret fazlasına baktığımızda da 2020 yılında 3,450 milyar dolar dış ticaret fazlamızı yüzde 30 artırarak 4,8 milyar dolara çıkardık. Bu da ülke ekonomisine verdiğimiz katkıyı gözler önüne seriyor. Kilogram başına ihracatımızı da 3,38 dolardan 3,75 dolara çıkardık. En çok ihracat yaptığımız ülkelere baktığımızda da ihracatımızın yüzde 58'ini AB ülkelerine gerçekleştiriyoruz. Birleşik Krallık, Almanya ve Fransa da en çok ihracat yaptığımız ilk 3 ülkedir" derken, 2023 yılında yurt dışı ve yurt içi organizasyonlarla ihracatlarını 8 milyar dolara çıkarmak istediklerini belirtti.

Finansmana erişim konusunun her zamankinden daha fazla önem kazandığını ifade eden Öksüz, enerji maliyetlerinin yüzde 15'den yüzde 40'a çıktığını ancak ham madde fiyatlarında bir gevşeme olduğunu sözlerine ekledi. Avrupa'da cam ocaklarının kapanmasıyla birlikte Türkiye'ye üretimde bir kayış olduğunu ifade eden Öksüz, lojistik fiyatlarının da 15 bin dolarlardan 4 bin dolarla geldiğini bu yüzden de Türkiye'nin avantajlı ülke olduğunu belirtti.